Przerzuty do kości w raku piersi – objawy, diagnostyka i możliwości leczenia

Rak piersi jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u kobiet. Choć wczesne wykrycie daje duże szanse na wyleczenie, u części pacjentek dochodzi do rozwoju przerzutów odległych. Kości – zwłaszcza kręgosłup, miednica, żebra i kości długie – są najczęstszą lokalizacją rozsiewu choroby. Przerzuty do kości nie oznaczają końca terapii, ale wymagają kompleksowego leczenia i stałej opieki specjalistycznej.

Dlaczego układ kostny jest podatny na przerzuty raka piersi?

Komórki nowotworowe mogą oderwać się od guza pierwotnego i poprzez naczynia krwionośne lub limfatyczne docierać do kości. Tkanka kostna, bogata w naczynia i czynniki wzrostu, tworzy środowisko sprzyjające rozwojowi komórek raka. Przerzuty mogą pojawić się zarówno w trakcie leczenia, jak i wiele lat po zakończeniu terapii pierwotnej.

Objawy przerzutów do kości

• Ból kostny – początkowo okresowy, z czasem przewlekły i nasilający się w nocy.
• Złamania patologiczne – kości osłabione przez nowotwór mogą pękać przy minimalnym urazie.
• Ucisk na rdzeń kręgowy – w przypadku przerzutów do kręgosłupa mogą wystąpić drętwienia, osłabienie siły mięśniowej czy zaburzenia czucia.
• Podwyższony poziom wapnia we krwi (hiperkalcemia) – objawia się osłabieniem, nudnościami, zaburzeniami rytmu serca.

Każdy niepokojący ból kości u osoby z historią raka piersi wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Diagnostyka

Rozpoznanie przerzutów opiera się na badaniach obrazowych:

• RTG i tomografia komputerowa (TK) – pozwalają ocenić struktury kostne i wykryć złamania.
• Scyntygrafia kośćca – wykrywa ogniska przerzutowe w całym układzie kostnym.
• Rezonans magnetyczny (MRI) – przy podejrzeniu ucisku na rdzeń kręgowy.
• PET-CT – precyzyjnie ocenia zasięg choroby w całym organizmie.
  Biopsja ogniska kostnego potwierdza rozpoznanie i pozwala na badania receptorów hormonalnych, co jest istotne przy doborze terapii.

Możliwości leczenia

Celem terapii jest spowolnienie choroby, łagodzenie objawów i zapobieganie powikłaniom. Leczenie obejmuje:

1. Terapie ogólnoustrojowe
   • Hormonoterapia – podstawowa metoda u pacjentek z receptorami ER/PR dodatnimi.
   • Chemioterapia – stosowana przy agresywniejszych postaciach lub oporności na hormony.
   • Leczenie celowane – np. inhibitory CDK4/6, przeciwciała anty-HER2.
2. Leczenie wspomagające kości
   • Bisfosfoniany (np. kwas zoledronowy) i denosumab – hamują niszczenie kości, zmniejszają ból i ryzyko złamań.
3. Radioterapia
   Skutecznie łagodzi ból i zmniejsza masę przerzutów w określonych miejscach, szczególnie w kręgosłupie.
4. Chirurgia ortopedyczna
   W przypadku złamań patologicznych lub ucisku na rdzeń kręgowy konieczne może być wzmocnienie kości lub stabilizacja kręgosłupa.

Wsparcie pacjentki i jakość życia

Leczenie przerzutów do kości to proces długotrwały. Ważne są:

• rehabilitacja – zapobiega osłabieniu mięśni i poprawia sprawność,
• fizjoterapia przeciwbólowa,
• opieka psychologiczna – diagnoza przerzutów to ogromny stres, wsparcie psychologa lub grupy pacjentek („Amazonek”) pomaga w codziennym funkcjonowaniu,
• zbilansowana dieta – bogata w białko, witaminę D i wapń, aby wspomóc kości i odporność.

Przerzuty do kości w raku piersi to poważne, ale coraz lepiej kontrolowane powikłanie choroby nowotworowej. Dzięki postępowi medycyny – nowoczesnym lekom, skutecznej radioterapii i kompleksowej opiece – pacjentki mogą żyć wiele lat, zachowując aktywność i dobrą jakość życia. Regularne badania kontrolne, szybka diagnostyka każdego nowego bólu kostnego oraz ścisła współpraca z onkologiem i ortopedą dają największe szanse na utrzymanie sprawności i komfortu.

Źródła:

• American Cancer Society. Bone Metastases in Breast Cancer - https://www.cancer.org/cancer/managing-cancer/advanced-cancer/bone-metastases.html
• Breastcancer.org. Bone Metastases - https://www.breastcancer.org/types/metastatic/bone-metastasis