Rak piersi a palenie papierosów – czy nikotyna zwiększa ryzyko zachorowania?

Rak piersi jest zdecydowanie jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów u kobiet. Istnieje szereg czynników, które sprzyjają jego rozwojowi – od genetyki, przez styl życia, aż do czynników środowiskowych. Czy jednak palenie papierosów również do nich należy? Sprawdzamy, co mówią na ten temat badania!

Czy palenie papierosów zwiększa ryzyko raka piersi?

WHO wskazuje, że tytoń odpowiedzialny jest aż za 25% zgonów na nowotwory! Zawarta w dymie tytoniowym nikotyna, a także setki innych szkodliwych substancji chemicznych, mają niezaprzeczalnie negatywny wpływ na zdrowie człowieka.

Od wielu lat palenie papierosów jest dobrze udokumentowanym czynnikiem rakotwórczym, mającym wpływ na rozwój wielu rodzajów nowotworów, w tym raka płuc, jamy ustnej i przełyku.

Badacze spierali się jednak przez długi czas, czy powiązanie rak piersi a palenie papierosów rzeczywiście istnieje. Najnowsze badania sugerują potencjalnie szkodliwą rolę czynnego palenia i raka piersi, szczególnie w przypadku długotrwałego, intensywnego palenia i rozpoczęcia palenia we wczesnym wieku.

Rola biernego palenia i raka piersi jest mniej oczywista, chociaż pojawiły się pewne sugestie dotyczące zwiększonego ryzyka raka piersiprzed menopauzą.

Jak palenie wpływa na ryzyko raka piersi?

W kontekście raka piersi, mechanizm działania substancji toksycznych zawartych w dymie tytoniowym jest złożony.

Badacze wskazują, że może on sprzyjać rakowi piersi na kilka sposobów:
• Wpływ na hormony – palenie papierosów może zaburzać równowagę hormonalną organizmu, szczególnie poziom estrogenów, które mają istotny wpływ na rozwój raka piersi.
• Działanie mutagenne – toksyny zawarte w papierosach mogą prowadzić do uszkodzenia DNA komórek piersi, co zwiększa ryzyko ich niekontrolowanego wzrostu.
• Osłabienie układu odpornościowego – palenie może negatywnie wpływać na mechanizmy obronne organizmu, co utrudnia eliminację komórek nowotworowych przez układ immunologiczny w początkowych stadiach ich rozwoju.

Dodatkowo palenie papierosów w trakcie leczenia onkologicznego zmniejsza szansę na jego powodzenie, między innymi przez większe ryzyko podczas znieczulenia, wydłużenie czasu gojenia się ran oraz nasilenie niepożądanych objawów chemioterapii i radioterapii. Palenie po zakończeniu leczenia zwiększa też ryzyko wznowy i nawrotu choroby nowotworowej.

Palenie a ryzyko raka piersi u kobiet przed i po menopauzie

Badania wskazują, że palenie papierosów może mieć różny wpływ na kobiety w zależności od ich wieku.

U kobiet przed menopauzą nikotyna jest w wyższym stopniu powiązana ze zwiększonym ryzykiem raka piersi, prawdopodobnie ze względu na silniejszy wpływ substancji toksycznych z papierosów na produkcję estrogenów.

U kobiet po menopauzie związek ten może być mniej wyraźny, ale nadal istotny, zwłaszcza u tych, które paliły przez długi czas.

Bierne palenie – czy jest równie niebezpieczne?

Nie tylko aktywne palenie zwiększa ryzyko raka piersi. Bierne palenie, czyli wdychanie dymu tytoniowego z otoczenia, również może przyczyniać się do wzrostu zachorowalności.

Badania wykazały, że kobiety, które były regularnie narażone na dym tytoniowy w domu lub w miejscu pracy, miały podwyższone ryzyko zachorowania na raka piersi w porównaniu do kobiet nieeksponowanych na dym z papierosów.

Jakie są korzyści z rzucenia palenia?

Rzucenie palenia papierosów jest związane z licznymi korzyściami zdrowotnymi:
• Zmniejszenie ryzyka rozwoju nowotworów, w tym takich jak rak piersi,
• Zmniejszenie ryzyka schorzeń układu oddechowego i krążeniowego,
• Poprawa ogólnej kondycji i wydolności organizmu,
• Łatwiejsze zajście w ciążę i jej donoszenie,
• Poprawa kondycji skóry i jej wolniejsze starzenie się,
• Redukcja ryzyka występowania alergii,
• Wzmocnienie układu odpornościowego.

Choć palenie papierosów nie jest jedynym czynnikiem ryzyka raka piersi, istnieją dowody sugerujące jego negatywny wpływ na rozwój tego schorzenia. Kobiety, które chcą zmniejszyć ryzyko zachorowania na ten nowotwór, powinny unikać zarówno aktywnego, jak i biernego palenia. Rzucenie palenia to jedna z najlepszych decyzji, jakie można podjąć dla własnego zdrowia!

Źródła:
Reynolds, Peggy. "Smoking and breast cancer." Journal of mammary gland biology and neoplasia 18 (2013): 15-23.