Chemioterapia i radioterapia na raka piersi – jakie mogą wywołać powikłania?

Podczas leczenia raka piersi często stosuje się chemioterapię i radioterapię. Takie metody są wysoce efektywne, ale mogą powodować działania niepożądane. Jakie są główne skutki uboczne tych terapii?

Jak leczy się raka piersi?

Nowotwór jak rak piersi jest zwykle leczony z wykorzystaniem chirurgii, radioterapii, chemioterapii, terapii hormonalnej albo terapii celowanej. Konkretny plan leczenia będzie zależał od różnych czynników, takich jak rodzaj i stopień zaawansowania nowotworu, wiek i ogólny stan zdrowia pacjentki.

Radioterapia wykorzystuje wiązki promieniowania jonizującego do niszczenia komórek rakowych. Może być stosowana po operacji w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu nowotworu lub jako podstawowe leczenie wczesnych stadiów raka.

Z kolei chemioterapia wykorzystuje leki do zabijania komórek rakowych, które nazywane są chemioterapeutykami albo cytostatykami. Jest często używana do zmniejszania dużych zmian nowotworowych przed operacją lub do zabijania pozostałych komórek rakowych po wykonaniu operacji piersi.

Jakie powikłania po radioterapii i chemioterapii najczęściej występują u pacjentek z nowotworami piersi?

Powikłania po chemioterapii w leczeniu raka piersi

Do głównych powikłań występujących na skutek chemioterapii raka piersi zaliczane są:

Nudności i wymioty
Są to dwa najczęstsze działania niepożądane chemioterapii. Zaleca się wtedy stosowanie odpowiednich leków przeciwwymiotnych, które mogą pomóc w ich opanowaniu.

Objawy grypopodobne
Uczucie zimna, rozbicia, dreszcze oraz inne objawy przypominające grypę pojawiają się u wielu osób po chemioterapii.

Zmęczenie
Chemioterapia może powodować uczucie zmęczenia lub wyczerpania, które może utrzymywać się kilka dni lub nawet tygodni po leczeniu.

Gorączka
Zwykle pojawia się niedługo po podaniu cytostatyków. Gdy pojawia się goraczka po chemii co robic? Zaleca się wtedy kontakt z lekarzem i ewentualne wykonanie dodatkowych badań krwi. W leczeniu używane są głównie leki przeciwgorączkowe, a także zaleca się picie dużej ilości płynów, przemywanie ciała wodą.

Zmiany w składzie krwi
Leki stosowane w chemioterapii zmniejszają liczbę białych i czerwonych krwinek, prowadząc do niedokrwistości, która może powodować osłabienie organizmu. Dochodzi też do małopłytkowości, co zwiększa ryzyko krwawień i siniaków.

Infekcje
Chemioterapia może osłabić układ odpornościowy, utrudniając organizmowi zwalczanie infekcji bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych.

Owrzodzenia jamy ustnej
Podczas chemioterapii mogą pojawiać się owrzodzenia jamy ustnej i powodować bolesność podczas jedzenia i picia.

Wypadanie włosów
Wiele leków chemioterapeutycznych powoduje wypadanie włosów. Jest ono jednak tymczasowe i odrastają one po zakończeniu leczenia. Warto zadbać o dobrą suplementację np. krople serum na wypadanie włosów do skóry głowy.

Zaburzenia snu
U osób w trakcie chemioterapii może dochodzić do problemów ze snem, w tym do bezsenności, częstego wybudzania się.

Osłabienie innych narządów
Stosowane podczas chemioterapii leki mogą osłabić nerki i wątrobę, serce, płuca i inne narządy.

Powikłania po radioterapii w leczeniu raka piersi

Niektóre z najczęstszych powikłań po radioterapii raka piersi obejmują:

Podrażnienie skóry
Skóra w obszarze naświetlania podczas radioterapii może stać się czerwona, przesuszona i swędząca. Również może pojawić się na niej łuszczenie, pęcherze.

Obrzęki piersi
Naświetlane piersi mogą być opuchnięte, zaczerwienione i bardziej tkliwe.

Obrzęk limfatyczny
Radioterapia może zaburzyć działanie naczyń limfatycznych oraz węzłów chłonnych, prowadząc do gromadzenia się chłonki w ręce po stronie leczonej piersi, co skutkuje obrzękami.

Bóle klatki piersiowej
U kobiet poddawanych radioterapii pojawić mogą się również bóle w rejonie klatki piersiowej.

Zaburzenia pracy serca
Naświetlania mogą wpływać negatywnie na działanie serca, szczególnie u kobiet, które otrzymały radioterapię lewej piersi.

Osłabienie żeber
Radioterapia może powodować osłabienie struktury kości, zwiększając ryzyko złamań żeber, zwłaszcza w przypadku choroby u starszych kobiet.

Wtórne nowotwory
Radioterapia powoduje podwyższone ryzyko zachorowania na inne nowotwory w obszarze naświetlania, na przykład raka płuc, które mogą pojawić się kilka lat po leczeniu.