Przyrost wagi w chemioterapii – co oznacza i jak wtedy postępować?

Chociaż najczęściej leczenie nowotworów za pomocą chemioterapii kojarzy się z chudnięciem, to jednak u niektórych osób dochodzi wtedy do wzrostu masy ciała. Kiedy ma miejsce przyrost wagi w chemioterapii? Jak należy wtedy postępować?

Jak chemioterapia wpływa na wagę ciała?

Chemioterapia jest jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia nowotworów, która powoduje niszczenie komórek nowotworowych, ale też innych komórek ciała człowieka.

Metoda ta wykazuje wysoką skuteczność, lecz jednocześnie ma szeroką gamę skutków ubocznych, między innymi może prowadzić do pojawienia się objawów grypopodobnych, nudności, wymiotów, biegunek, braku apetytu, obrzęków, problemów skórnych oraz wypadania włosów.

Chociaż najczęściej w trakcie leczenia nowotworów dochodzi do umiarkowanej lub dość znacznej utraty masy ciała, to jednak w niektórych przypadkach ma miejsce przyrost wagi w chemioterapii. Nie tylko wpływa on wówczas na wygląd ciała, ale również może pogarszać rokowania, dlatego też zalecane jest odpowiednie postępowanie, by zapobiegać nadmiernemu tyciu oraz zrzucić już posiadane kilogramy.

Warto wskazać, że przyrost wagi w chemioterapii częściej ma miejsce u kobiet z rakiem piersi, rzadziej natomiast osób z nowotworami układu pokarmowego.

Kiedy ma miejsce przyrost wagi w chemioterapii?

Nieznaczne przybieranie na wadze w trakcie chemioterapii nie stanowi na ogół żadnego problemu, natomiast jeżeli masa ciała wzrasta w znacznym stopniu i szybko, może wpływać to negatywnie na zdrowie zarówno w trakcie leczenia nowotworu, jak i po jego zakończeniu.

Do przyrostu wagi podczas chemioterapii dochodzi w określonych sytuacjach, do których zaliczane są:
- Stosowanie sterydów – w niektórych przypadkach w chemioterapii podaje się sterydy po których się tyje, ponieważ wpływają one na gospodarkę węglowodanową, lipidową i białkową oraz gospodarkę wodno-elektrolitową przez zatrzymanie wody w organizmie, co przekłada się na wzrost masy ciała.
- Zmiany w metabolizmie – na skutek chemioterapii może dojść do spowolnienia metabolizmu, co sprzyja tyciu.
- Zaburzenia pracy tarczycy – chemioterapeutyki mogą negatywnie oddziaływać na czynności tarczycy, wpływając na jej niedoczynność, co z kolei może wywołać przybieranie na wadze.
- Obrzęki – często dochodzi do nadmiernego gromadzenia się wody i limfy w organizmie podczas chemioterapii, co sprzyja wyższej masie ciała u osób w trakcie leczenia nowotworów.
- Stosowanie immunoterapii oraz hormonoterapii – wykorzystanie leków immunokompetentnych oraz hormonalnych w leczeniu nowotworów może spowodować zaburzenia metaboliczne wpływające na szybsze przybieranie na wadze.
- Przedwczesna menopauza – może dojść do niej na skutek chemioterapii, co przekłada się na spowolniony metabolizm oraz przyrost tkanki tłuszczowej.

Co sprzyja wzrostowi wagi podczas chemioterapii?

Na przyrost wagi w chemioterapii narażone są w szczególności:
- Osoby z nadwagą i otyłością,
- Osoby z cukrzycą typu 2,
- Osoby z nadciśnieniem tętniczym.

Dodatkowo na przybieranie na wadze podczas leczenia onkologicznego w wyższym stopniu narażone są osoby, które mają nieodpowiednią dietę bogatą w cukry i tłuszcze, a także osoby, które rzadko lub w ogóle nie ćwiczą.

Większa waga w trakcie chemioterapii – co robić?

Jeżeli ma miejsce znaczny przyrost wagi w chemioterapii, wskazane jest podjęcie odpowiednich kroków, aby go zahamować i zredukować nadmierną masę ciała, co pozwoli na uzyskanie lepszych efektów leczenia onkologicznego.

W trakcie chemioterapii poleca się dietę bogatą w białka, a także zawierającą dużą ilość warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów. Należy unikać nadmiaru węglowodanów prostych – cukrów oraz tłuszczów, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego. Również należy zredukować spożywanie soli, ponieważ sprzyja ona zatrzymywaniu wody w organizmie.

Zaleca się prowadzenie regularnej aktywności fizycznej, na przykład mogą być to spacery czy ćwiczenia fitness dostosowane do stanu zdrowia.

Dobrym wyborem będzie również fizjoterapia pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, który doradzi, jak zadbać o siebie trakcie leczenia onkologicznego.