Rak zrazikowy piersi – objawy, diagnostyka i nowoczesne metody leczenia

Rak zrazikowy piersi (ang. invasive lobular carcinoma, ILC) jest jednym z dwóch najczęściej występujących typów inwazyjnego raka piersi – po raku przewodowym. Stanowi około 10–15 % wszystkich rozpoznań. Choć bywa mniej agresywny niż rak przewodowy, jego podstępny charakter i nietypowe objawy sprawiają, że wciąż stanowi duże wyzwanie diagnostyczne.

Czym jest rak zrazikowy?

Tkanka gruczołu piersiowego składa się z przewodów mlecznych i zrazików – małych gronek produkujących mleko. Rak zrazikowy rozwija się właśnie w tych zrazikach, a następnie przenika do otaczających tkanek. W odróżnieniu od raka przewodowego tworzy rozproszone ogniska, które nie zawsze tworzą twardy guzek.

Objawy – subtelne i łatwe do przeoczenia

Wczesne stadia choroby często przebiegają bez wyraźnych dolegliwości bólowych. Kobiety zgłaszają najczęściej:

• zagęszczenie lub stwardnienie fragmentu piersi, a nie wyczuwalny, wyraźnie odgraniczony guzek,

• zmianę kształtu lub wielkości piersi, lekkie „ściągnięcie” skóry,

• asymetrię piersi pojawiającą się nagle,

• sporadycznie: wydzielinę z brodawki czy dyskomfort przy dotyku.

Tak niecharakterystyczne objawy mogą prowadzić do opóźnienia diagnozy, dlatego regularne badania obrazowe są kluczowe.

Diagnostyka

Standardowe badanie mammograficzne bywa w tym typie raka mniej czułe, ponieważ komórki raka zrazikowego rosną rozproszonymi pasmami. Dlatego często stosuje się:

• USG piersi – uwidacznia obszary o podwyższonej gęstości,

• rezonans magnetyczny (MRI) – szczególnie przydatny w wykrywaniu ognisk wieloogniskowych i w drugiej piersi,

• biopsję gruboigłową – niezbędną do potwierdzenia typu histologicznego i oceny receptorów hormonalnych (ER, PR, HER2).

Leczenie

Terapia jest dobierana indywidualnie w zależności od stadium choroby, wyników badań molekularnych oraz ogólnego stanu pacjentki. Najczęściej obejmuje:

1. Chirurgię – od oszczędzającej (lumpektomia) po mastektomię, czasem z usunięciem węzłów chłonnych pachowych.

2. Radioterapię – stosowaną po zabiegu oszczędzającym lub w przypadku zajęcia węzłów.

3. Hormonoterapię – większość raków zrazikowych jest hormonozależna, dlatego leczenie tamoksyfenem czy inhibitorami aromatazy stanowi podstawę terapii u kobiet z dodatnimi receptorami estrogenowymi i progesteronowymi.

4. Chemioterapię – w zależności od stopnia zaawansowania i czynników ryzyka.

5. Nowoczesne terapie celowane – u części pacjentek stosuje się leki ukierunkowane molekularnie (np. inhibitory CDK4/6 w połączeniu z hormonoterapią).

Rokowanie

Rak zrazikowy rozwija się zwykle wolniej niż przewodowy, a pięcioletnie przeżycia są porównywalne lub nieco lepsze, jeśli chorobę wykryje się wcześnie. Trudność stanowi jednak częstsze występowanie ognisk wieloogniskowych i obustronnych, dlatego tak ważne są dokładne badania obu piersi i systematyczne kontrole po leczeniu.

Profilaktyka i wczesne wykrywanie

• Samobadanie piersi – choć w raku zrazikowym wyczucie guzka jest trudniejsze, warto regularnie obserwować kształt i symetrię piersi.

• Badania obrazowe – mammografia zgodnie z programem przesiewowym (w Polsce co 2 lata po 50. roku życia) oraz USG u kobiet młodszych i z gęstą tkanką piersiową.

• Wywiad rodzinny i genetyka – w przypadku obciążeń (mutacje BRCA1/2) wskazana jest konsultacja w poradni genetycznej i indywidualny plan badań.

Rak zrazikowy piersi to nowotwór o specyficznym przebiegu i mniej typowych objawach niż rak przewodowy. Jego wczesne wykrycie bywa trudniejsze, dlatego kluczowa jest czujność onkologiczna – zarówno kobiet, jak i lekarzy. Regularne badania, świadome obserwowanie własnego ciała oraz dostęp do nowoczesnych metod diagnostycznych i terapii znacząco zwiększają szanse na pełne wyleczenie i zachowanie wysokiej jakości życia.

Źródła:

• Invasive Breast Cancer (IDC/ILC) – American Cancer Society - https://www.cancer.org/cancer/types/breast-cancer/about/types-of-breast-cancer/invasive-breast-cancer.html
• Invasive lobular carcinoma – https://www.breastcancer.org/types/invasive-lobular-carcinoma